Na chwilę obecną, najlepszym sposobem na przyspieszenie już istniejącego peceta, jest inwestycja w lepszy dysk, nie koniecznie „twardy”. Stałym bywalcom chata jest znajome moje kilkutygodniowe jojczenie w tej kwestii – podzielę się rzecz jasna skróconą konkluzją w tej materii.

Zmiana dysku twardego przekłada się zauważalnie na poprawę komfortu pracy: sprawny dysk skraca czas uruchamiania systemu, aplikacji. Lepiej przegląda się Internet, szczególnie strony, na których już byliśmy. Gry uruchamiają się szybciej, mają mniejsze czasy ładowania i szybciej wczytują sejwy. Operacje na plikach, jak na przykład rozpakowywanie – także zajmują mniej czasu. Oczywiście operacje te mogą mieć również „wąskie gardło” w postaci powolnego łącza z Internetem czy też przestarzałego procesora (BTW – to nie tak, że w każdym laptopie procesor jest przylutowany i nie można go łatwo wymienić – sprawdźcie jak to wygląda u was, czasami można tanio przyspieszyć starego lapka w ten sposób).

Dyski flash z kolei możemy z utylitarnego punktu widzenia na dwa rodzaje – dyski na SATAIII i M.2. Dyski SATAIII oferują w przybliżeniu pięciokrotnie lepsze transfery niż przeciętny HDD – a do tego dochodzą znacząco lepsze czasy dostępu do danych. Dyski na M.2 mogą oferować transfery nawet kilkanaście razy szybsze niż dyski talerzowe! Jakie wady ma to rozwiązanie? Trzy litery: TBW. Dyski tego typu zużywają się szybciej niż HDD, przez co producenci oferują gwarancję ograniczoną nie tylko czasem – najczęściej 3 lata – ale także ilością „przemielonych” danych – od kilkunastu, do kilkuset terabajtów. Czy są jakieś znaczące wyjątki od tej reguły? Są. Posiadany przeze mnie dysk polskiego „producenta” Goddram Iridium Pro, oparty na kościach MLC, nie jest ograniczony przez TBW a producent daje pięcioletnią gwarancję i nawet jeżeli „zajedziemy” w tym czasie dysk, poprzez zużycie realnego „TBW” – możemy liczyć na wymianę (na to przynajmniej wskazuje mój wywiad na forach i oko wyczulone na marketing szeptany). Kolejnym wyjątkiem są dyski z serii Samsung Pro charakteryzuje gwarancja 5 lat, wysokie TBW i jeszcze wyższa realna wytrzymałość (vide SSD Life Estimation). Niestety, dyski z tej serii są drogie. Istnieje wersja EVO, która posiada bardziej przystępną cenę (400 zł za wersję 256 GB) i w zasadzie obok wspomnianego Goodrama, jest to jedyny względnie tani dysk SSD jaki polecam.

Jeżeli jednak z jakiejś przyczyny nie chcecie albo nie możecie dostać któregoś z wymienionych powyżej modeli – powinniście zwrócić uwagę na dwie rzeczy. Pierwszą, jest typ zastosowanej pamięci flash. Wyróżniamy kolejno wg. Kryterium cena/jakość: TLC, 3D/V-NAND TLC, MLC, 3D/V-NAND MLC oraz SLC. Zasada jest prosta: na SLC większości z nas nie stać, a „gołego TLC” należy unikać jak ognia – chyba, że chcemy przyspieszyć laptopa Cioci Jadzi, która w necie przegląda pudelka, szuka przepisów na ciasta czy ewentualnie ogląda „Wspaniałe Stulecie” (choć tutaj już sugerowałbym coś lepszego niż zwykłe TLC). Kolejną rzeczą, na którą zwracamy uwagę, jest kontroler który się w nim znajduje – ma on niebagatelny wpływ na osiągi dysku i jego awaryjność. Niestety, jako że jest ich wiele rodzajów, każdy musimy sprawdzić indywidualnie. Z doświadczenia powiem, że istnieje na przykład pozornie bardzo dobry i tani model dysku SSD od Kingstona, który jednak w praktyce jest strasznym kupsztalem, właśnie ze względu na kontroler.  

Cena za gigabajt dysków SSD stanowi problem dla wielu ludzi – jednak po przesiadce stwierdzam, że dysk 240 gb (bo tyle ma Iridium za 380zł), w zupełności wystarcza. Oczywiście, gdybym musiał magazynować duże ilości danych, zamontowałbym sobie jeszcze dysk HDD. Tutaj uwaga dla właścicieli laptopów 15,6 cala i mniejszych – stary dysk HDD możecie sobie podłączyć zamiast napędu optycznego, czasami może jednak się okazać potrzebna przejściówka SATA 22-pin / Slim SATA.

Czy dysk SSD będzie działał na kompie z SATAII ? Tak, ale nie rozwinie w pełni swoich możliwości. Komfort pracy będzie zauważalnie lepszy, ale nie tak duży jak w przypadku odpowiedniego interfejsu.